Güncel Laboratuvar Testleri
Sağlık Sistemimizle İlgili Yazılar
|
|
Akif Vitamin B-12 Testi |
| Yayınlanma Tarihi: |
|
|
|
|
|
AKTİF VİTAMİN- B12 TESTİ
Vitamin B- 12 Düzeyinin Yeni Ölçüm Yöntemi
|
|
Gerekli Bir Besin Olarak Vitamin B-12
Vitamin B12, yalnızca besinlerden sağlanabilen temel maddelerden birisidir ve DNA sentezini de içeren birçok hücresel faaliyet içinde yer alan önemli bir komponenttir. Eksikliği durumunda muhakeme eksikliği, baş dönmesi, uyuşukluk gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır ve eğer tedavi edilmezse, dönüşsüz nörolojik hasar oluşabilmektedir.
Değerlendirmelere göre, özellikle yaşlı nüfusun % 20 kadarında Vitamin B12 eksikliği bulunmaktadır ve yaşlılığın artışıyla birlikte bu sorun da giderek büyümektedir. Gebeler ve bebekleri, vejeteryanlar, barsak hastalığı olanlar, asit azaltıcı ilaç kullananlar da risk altındadırlar.
Vitamin-B12 eksikliği tedavi edilmediği takdirde, kalıcı nörolojik hasar oluşabilmektedir. Bu nedenle Vitamin B12 eksikliğinin tanısı kolay değildir. Klasik eksiklik belirtileri olmayabilmekte veya da halen kullanılan laboratuvar yöntemleri yanıltıcı sonuçlar verebilmektedir.
|
Aktif Vitamin-B12 Nedir?
Aktif Vitamin-B12, Vitamin-B12’ nin durumunu değerlendiren duyarlılığı yüksek yeni bir ELISA testidir.
Vitamin- B12’nin vücutta taşınması görevini, 3 farklı taşıyıcı protein yapmaktadır. Bunlar Intrinsik faktör (IF), Transkobalamin (TC) ve Haptokorrin (HC)’dir.
Transkobalaminin ve haptokorrinin vitamin -B12’ye bağlandığı komplekslere, holotranskobalamin (HoloTC) ve holohaptokorrin (HoloHC) adı verilmektedir.
HoloTC, kanda dolaşan vitamin-B12’nin yalnızca % 10- 30’unu oluşturmakla birlikte, vücuttaki hücreler tarafından alınıp kullanılan vitamin –B12’nin tek formu budur, bu nedenle diğer adı Aktif- B12’dir.
Vitamin- B12’nin barsaklardan (ileum) emilerek dokulara ve hücrelere taşınmasını sağlayan sadece transkobalamindir. B12 vitamini, daha sonra bir reseptör aracığıyla Aktif- B12 kompleksini oluşturmaktadır. DNA sentezi ile diğer hücresel fonksiyonlarda görev almasını sağlamaktadır.
|
 |
| Kanda dolaşan vitamin- B12’ nin kalan % 70- 90’ı, henüz fonksiyonu tam olarak bilinmeyen haptokorrine bağlanmaktadır.
Holohaptokorrin (HoloHC) ile kıyaslandığında, aktif- B12 (HoloTC) daha kısa yarılanma ömrüne sahiptir. Bu nedenle, Vitamin- B12 düzeylerinde düşüklük olduğu zaman, en erken değişikliğin Aktif-12 konsantrasyonundaki düşüklükten kaynaklanması muhtemeldir.
|
 |
Vitamin- B12 Ölçümü
Vitamin- 12’nin durumunu değerlendirmek için en yaygın kullanılan yöntem, total-B12 düzeyinin ölçülmesidir. Ancak, bu testin önemli tartışılır yönleri bulunmaktadır.
Yanlış pozitiflik: Kişilerin, 200pg/ml (148 pmol/ L) altında değerlere rağmen, Vitamin- B12 eksikliğine dair klinik veya biyokimyasal bulguları gözlenmemektedir.
Yanlış negatiflik: Nöropsikiyatrik veya metabolik anormallikler, total Vitamin-B12 konsantrasyonları normal düzeyde iken de görülebilmektedir.
Total düzey ölçülmektedir: Vitamin- B12 testi ile, vücut tarafından kullanılmayan düzey de ölçülmektedir.
Yüksek oranda belirsiz sonuçlar: Değerlendirmede total- B12 kullanıldığında, belirsiz zon olduğunu doğrulayan çok sayıda çalışma bulunmaktadır.
Cut-off değeri 200 pg/ ml (148 pmol/ L) olan Total- B12 testi çalışıldığında, Vitamin-B12 eksikliği olan hastaların yaklaşık yarısının belirlenemediği düşünülmektedir.
|
 |
Aktif- B12’ nin Test Olarak Performansı
Aktif- B12, total- B12 ve Metilmalonik asit’e göre, vitamin B12 durumu hakkında daha yüksek kesinlikte bir değerlendirme ortaya koymaktadır.
AKTİF-B12 NASIL KULLANILMALIDIR ?
Aktif- B12, total – B12 testinin yerine vitamin-B12 durumu için asıl test olarak, ya da total- B12’ nin belirsiz / değerlendirmede zorlanılan sonuçlarını çözüme ulaştırmak üzere ikincil test olarak kullanılabilir. |
Vitamin-B12 Eksikliği Riski Altında Olan Kişiler
Aktif- B12 düzeyi < 35 pmol/ L ise : Eksiklik düşünülmeli
Aktif- B12 düzeyi > 35 pmol/ L ise : Eksiklik düşünülmez ( *)
( * Böbrek hastalarına ileri inceleme yapılmalıdır ).
Total- B12 Testi
Düzey 150 pmol/ L altında ise : Muhtemel eksiklik vardır
Düzey 150- 300 pmol/ L arasında ise : Sonuç, Aktif-B12 ölçümü ile
çözüme kavuşturulmalıdır
Düzey 300 pmol/ L üzerinde ise : Eksiklik düşünülmez
Testin Özelliği
Aktif Vitamin- B12 testi ölçümü için oldukça spesifik monoklonal antikorlar kullanılmaktadır. Çalışmada, zahmetli preanalitik denatürasyon basamakları bulunmamaktadır. Bu durum da, testin değişkenliğini azaltmakta ve stabil sonuçlar alınabilmesini sağlamaktadır.
Test, EIA ( Enzim Immunoassay ) yöntemiyle yapılmaktadır.
Test için 1 ml serum gerekmektedir.
|  |
|
Güncel Ortamdan Seçtiklerimiz
|