|
OTOANTİKORLAR |
|
|
Hepatoloji |
|
|
|
|
|
|
|
|
Çölyak Hastalığı |
|
|
|
|
İnflamatuvar Barsak Hastalığı |
|
|
HepAKplus Dot (M2, LKM1, LC1, SLA ve F-actin) |
|
Anti-Endomisyum IgA (EMA IgA) |
|
ASCA IgA |
|
|
|
|
|
|
|
|
AMA (Anti- Mitokondrial Antikor) (IFA) |
|
|
Anti-Endomisyum IgG (EMA IgG) |
|
ASCA IgG |
|
|
|
|
|
|
|
|
ASMA(Anti-düz kas antikoru) (IFA) |
|
|
|
Anti-Gliadin IgA |
|
|
|
|
|
|
P-ANCA (MPO) |
|
|
|
|
|
|
|
LKM-1 Antikor (IFA) |
|
|
|
|
|
|
|
Anti-Gliadin IgG |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Doku Transglutaminaz IgA (Anti-tTg IgA) |
|
Pemfigus Hastalığı |
|
|
|
Vaskülit/Nefrit |
|
|
|
|
|
|
|
|
Doku Transglutaminaz IgG (Anti-tTg IgG) |
|
|
ASA IFA (Anti Skin Antikor) |
|
|
C-ANCA (PR3) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P-ANCA (MPO) |
|
|
|
|
|
|
|
Diyabet |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Addison Hastalığı |
|
|
|
|
Anti-Glomerular Bazal Membran (GBM) |
|
|
Adacık hücre antikoru (ICA) |
|
|
|
|
|
Anti-Adrenal Antikor (IFA) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-GAD |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kardiyoloji |
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-İnsülin Antikoru |
|
|
|
|
|
|
Tiroid Hastalıkları |
|
|
|
|
SkMA IFA (Skeletal Muscle Antikor) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tiroglobulin |
|
|
|
|
|
|
CMA IFA (Heart Muscle Antikor) |
|
|
Pernisiyöz Anemi |
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-tiroglobulin (ATAb) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-İntrinsik Faktör |
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-mikrozomal Antikor (TPO) |
|
|
Anti-fosfolipid Sendromu |
|
|
|
APCA IFA (Anti-paryetal hücre antikoru) |
|
|
TSH-reseptör Antikor |
|
|
|
Lupus antikoagülan |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-Fosfolipid Screen |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Romatoloji |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-kardiyolipin Ig G |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anti-CCP |
|
|
|
FANA |
|
|
|
|
AMA-M2 |
|
|
|
|
|
Anti-kardiyolipin Ig M |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ANA Profil-8 (dsDNA, RNP, Sm, SS-A, SS-B, Scl-70, CENP-B, Jo-1) |
|
|
|
Anti-beta-2 Glikoprotein IgG |
|
|
|
|
|
|
|
|
ANA Profil-12 (dsDNA, RNP(A, C, 70), Sm, SS-A (60), SS-A (52), |
|
|
Anti-beta-2 Glikoprotein IgM |
|
|
|
|
|
|
|
|
SS-B, Scl-70, CENP-B, Jo-1, Nucleosom, Histon, PO) |
|
|
|
|
|
|
Anti-fosfolipid 10 antikor profil |
|
|
|
|
|
|
|
ENA Profili-8 (RNP, Sm, SS-A, SS-B, Scl-70, Jo-1, Histon, Nucleosom) |
TANIDA OTOİMMUNİTE TESTLERİ
Otoimmunite Nedir?
Herhangi bir organizmanın bağışıklık sisteminin kendi protein ve dokularına karşı immun yanıt oluşturması olayına “otoimmunite”, bu yanıt sonrası oluşan antikorlara da ”otoantikor” denilmektedir.
Organizmanın kendi yapılarına karşı otoantikorlarla saldırıya geçmesi sonucu, bu yapılar bozulmaya uğramaktadır. Bu durum da, çeşitli otoimmun hastalık tablolarına neden olmaktadır. Normalde, çoğu kişide düşük miktarlarda otoantikorlar üretilebilmektedir.
Otoimmun hastalıklar şu şekilde sınıflandılabilir:
1-Organa özgül:-Hashimoto tiroiditi
-Otoimmun hemolitik anemi
- Otoimmun atrofik gastrit
-Otoimmun ensefalit
-Goodpasture sendromu
-Otoimmun trombositopeni
-Myastenia Gravis
-Graves hastalığı
-İnsuline bağımlı Diabetes Mellitus
2-Sistemik :-Sistemik Lupus Eritematosus(SLE)
-Romatoid artrit(RA)
-Sjögren sendromu
-Reiter sendromu
-Sistemik sklerozis (SS)
-Poli arteritis nodoza (PAN)
-Polimiyozit/Dermatomiyozit
-Vaskülit sendromları
Otoimmunite Testleri Neye Yarar?
Otoimmun hastalıkların hemen tamamında, çok sayıda mekanizma bir arada işlev görmektedir. Çoğu hastalık bağ dokusundaki (kollajen doku) immunolojik ve inflamatuar değişikliklerden köken almaktadır. Klinik özellikler sıklıkla benzerdir ve bu nedenle de ayırıcı tanı yapmak zor olmaktadır.
Otoimmunite testleri, bu hastalıkların tanısı ve tedavi takibinde kullanılmaktadır.
Sistemik Otoimmun Hastalıklar
ANA(Anti Nükleer Antikor) testi, sistemik ve organ spesifik otoimmun hastalıkların tanısında yaygın olarak kullanılan bir testtir. Anamnez ve fizik muayene neticesinde otoimmun romatolojik hastalık düşünülen bireylerde, tarama testi olarak ANA yapılır. Test negatif ise, hasta yeniden değerlendirilir. Sonuç pozitif ise, antikoru tanımlamaya yönelik testlere başvurulur.
Otoimmun hastalığı olmayan sağlıklı bireylerin %5’inde ANA(+) olabilmekte ve ileri yaşlarda bu oran %15’e çıkabilmektedir.
ANA pozitif olabilen durumlar:
-Sağlıklı birey (%5-15)
-Romatolojik hastalıklar *SLE(%99)
*SS(%97)
*MCTD(%93)
*PM/DM(%78)
* Sjögren send(%96)
-İlaca bağlı(Prokainamid, Hidralazin vb.)
-Karaciğer hastalıkları
-Hematolojik hastalıklar
-Kronik infeksiyonlar
Tarama esnasında ANA(+) bulunan sonuçların, ileri testlerle alt tanımlamalarının yapılması gerekmektedir (Tablo1).
Tablo1:Anti Nükleer Antikorların klinik korelasyonları
|
Antikor
|
Alternatif isim
|
Klinik Korelasyon
|
|
Anti Sm
|
Anti Smith
|
SLE
|
|
Anti-RNP
|
Anti U1RNP
Anti Ribonükleoprotein
|
MCTD’de artar
Ayrıca SLE, miyozit, SS
|
|
Anti SS A
|
Anti Ro
Anti Sjögren Send. A
|
Pr.Sjögren send., SLE, neonatal lupus
|
|
Anti SS B
|
Anti La
Anti Sjögren Send. B
|
Pr.Sjögren send., SLE
|
|
Anti Jo-1
|
Anti histidil-tRNAsentetaz
|
Polimiyozit/Dermatomiyozit
|
|
Anti Scl 70
|
Anti DNA topoizomeraz 1
|
Sistemik Skleroz (Skleroderma)
|
|
Anti sentromer antikor
|
Sentromer
|
Sklerodermanın CREST varyantı
|
Tablo2:Sistemik kollajen doku hastalıklarında bazı antikorların görülme sıklığı(%)
|
Test
|
SLE
|
RA
|
Sjögren
|
Scl
(Skleroderma)
|
PM/DM
|
MCTD
|
SS
|
|
ANA
|
95-99
|
30-40
|
75-96
|
50-70
|
25-30??
|
95-100
|
90-95
|
|
Anti ds-DNA
|
70-80
|
15
|
5
|
25
|
15
|
25
|
5-10
|
|
SS-A(Ro)
|
30
|
10
|
50
|
5
|
<5
|
<5
|
60-70
|
|
SS-B(La)
|
15
|
5
|
25
|
<5
|
-
|
5
|
45-60
|
|
Scl-70
|
5
|
-
|
-
|
20-30
|
5
|
5
|
5
|
|
Sentromer
|
5
|
-
|
-
|
25-30
|
5
|
5
|
5
|
|