TÜBERKÜLOZ İNFEKSİYONU TANISI İÇİN
T-SPOT.TB Test
Tüberküloz Halen Dünyada Büyük Problemdir
-
Her saniyede bir kişi TB basili ile infekte oluyor
-
Her yıl 9.2 milyon yeni TB hastası oluşuyor
-
Yılda 1.7 milyon kişi TB’dan ölüyor
-
Seyahatler,göçler ve HIV,TB infeksiyonunu yükseltiyor
Tüberküloz Tanısında Ne Yapılır?
-
Akciğer grafisi çekilir
-
Hastanın hikayesi alınır,muayene edilir
-
PPD cilt testi yapılır
Günümüzde Modern Yaklaşım Nasıldır ?
-
PPD cilt testi yerine IGRA test konuluyor
-
IGRA Testi Interferon Gamma Releasing Assay (=Interferon Gamma Salınımını Ölçen Test)
Neden PPD Yerine IGRA Test ?
-
PPD’nin yalancı negatifliği fazladır.Birçok ilaç ve infeksiyon,PPD’ yi negatif hale getirir.TB var olduğu halde,yokmuş gibi görünür
-
PPD sık bozuluyor.Saklanması ve beklemesi zordur
-
Uygulaması zordur.Her kişi ayrı uyguluyor
-
Okunması standart değil.Her kişi ayrı okuyor
-
Yanlış pozitiflikler var.TB olmadığı halde,var gibi görünüyor.Örneğin BCG aşılılar ve atipik mikobakteri infeksiyonları
T-SPOT. TB Test Neden Daha Üstündür ?
-
Çünkü spesifik.Sadece tüberküloz basiline ait antijenler kullanılmıştır
-
Bu yüzden de,TB basili var ise test pozitif sonuç verir,yoksa vermez
-
BCG (TB) aşısından etkilenmez
-
TB dışı mikobakterilerden etkilenmez
-
Bu test ile,kullanılan tüberküloz basilinin antijenlerine karşı, hastanın kanında bulunan T hücreleri faaliyete geçerler, tüberküloz basilinin antijenlerini daha önce vücutta tanımış iseler,onlara karşı Gamma Interferon salgılarlar.Bu miktar da ölçülür ve hastanın vücudunda Tüberküloz basilinin var olup olmadığı anlaşılır.
Vücutta TB basili yoksa,Gamma Interferon salgılanmaz.
T-SPOT. TB Testin Quantiferon’ dan Farkı Nedir ?
-
T-Spot. TB Test ile,hasta kanındaki tüberküloz basilini tanıma ve hatırlama kapasitesine sahip T hücreleri direkt olarak kullanılırlar
Bu hücreler,TB antijenleri ile karşılaştırılarak,reaksiyonları ve salgıladıkları Gamma Interferon düzeyi ölçülür. Direkt yöntemdir.Doğrudan hastanın T hücreleri kullanılmaktadır.
-
Quantiferon yönteminde ise,hastanın serumundaki Gamma Interferon düzeyi ölçülür.Ancak bu Gamma Interferon, yalnızca tüberküloz basili değil;ilaçlar,parazitler ve diğer nedenlerle de yükselmiş olabilir,tüberküloza spesifik olmayabilir.Yalancı pozitiflik olabilir.
Bu nedenle, T-Spot. TB Test sonucu daha spesifik ve güvenilirdir.
-
Diğer bir fark ise,kan alımının T-Spot. TB’ de çok basit (Tek tüp),Quantiferon’da çok karışık (üç tüp-Eşit miktarlar olmalı- Alındıktan sonra uygun muamele edilmeli vb.) olmasıdır.Bu durum da sık sık iptallere ve geçersiz sonuca neden olmaktadır.
-
T-SPOT. TB Testin sensitivitesi (duyarlılığı) daha yüksektir
-
Bağışıklığı baskılanmış kişilerde T-SPOT. TB Testin hassasiyeti belirgin olarak daha yüksektir
-
T-SPOT. TB Test, günlük çalışmaya uygundur.Daha hızlı sonuç alınır.Quantiferon ise toplu çalışma gerektirir.Bu nedenle daha geç sonuç alınır.
Diğer Ülkelerde Durum Nasıldır?
-
ABD (CDC),UK (NICE),İsviçre,Hollanda,Almanya gibi birçok ülkede bu konuda rehberler vardır
Öneriler şu şekildedir:
-
PPD yerine her durumda IGRA testler (T-SPOT. TB) KULLANILABİLİR
-
PPD pozitif olanlarda IGRA test ile doğrulama yapılabilir
-
Bağışıklığı düşük hastalarda (HIV,diyaliz hastaları,kanser hastaları,böbrek hastaları,TNF-α hastaları) IGRA test kullanılabilir
-
İkinci kez gelemeyecek,uzakta oturan hastalarda IGRA test kullanılabilir
-
Sağlık çalışanlarında yapılmalıdır
-
BCG (Tüberküloz) aşısı yapılmış olanlarda IGRA test kullanılabilir
-
Tüberküloz varlığından şüpheleniliyorsa (Aktif veya latent) IGRA test kullanılabilir
T-SPOT. TB Testin Kalite Onayı Var Mıdır ?
-
FDA onaylıdır
-
CE onaylıdır
-
Hemen hemen her ülkenin SB’dan onaylıdır
PPD mi Ekonomik, T-SPOT. TB Mi?
-
T-SPOT. TB daha ekonomik bulunmuştur (38.71 Euro)
-
PPD ise 69.59 Euro
-
PPD ile tarama yapılıp,pozitiflere T-SPOT. TB yapılırsa 34.25 Euro
Çünkü: PPD için hasta iki kez geliyor
Tekrarlama sık oluyor
Gereksiz tanı-tedavi giderleri oluşuyor
T-SPOT. TB Testin Güvenilirliği Nasıldır?
Yüksektir
200’den fazla bilimsel çalışma var:
-
Sensitivite (Duyarlılık) ~ % 95.6
-
Spesifite (Özgüllük) ~ % 97.1- % 99 arasında
Laboratuvar Dışında Kan Alınabilir Mi?
Evet.Lityum heparinli tüpe 4-6 ml kan alınarak,en geç 32 saat içinde çalışılacak laboratuvara ulaştırılması yeterlidir
Sonuçlar Nasıl Değerlendirilir ?
-
Tüp dibinde oluşan spotlar (Noktalar) değerlendirilir.6 ve üzeri sayıda spot pozitif olarak kabul edilir
-
Bu spotlar 12 ay bozulmadan saklanabilir
-
Bilimsel çalışmalar için kullanılabilir
T-SPOT. TB Testi Kan Dışındaki Örneklerde Kullanılabilir Mi ?
Evet.
-
BAL (Bronkoalveolar lavaj) (Akciğer TB)
-
BOS (SSS TB)
-
Plevral mayii
-
Periton mayii (Batın TB)
gibi sıvılarda çalışılabilir
(Daha çok aktif TB varlığını düşündürür)
T-SPOT. TB Testi Pozitifliği Neyi Düşündürür?
-
Kişinin daha önce tüberküloz basili ile infekte olup olmadığını ortaya koyar.
-
Sonuç pozitif ise,kişiye daha önce tüberküloz basili girmiş ve infeksiyon oluşturmuştur.
-
Şu anda basil aktif de olabilir,uyuyor da olabilir. Ancak vücuttadır.Aktif olup olmadığı,diğer araştırmalarla ortaya konulmalıdır.
-
Sonuç negatif ise,kişide tüberküloz üzerinde durmaya gerek yoktur.Başka nedenler araştırılmalıdır.
T-SPOT. TB Testini Hangi Hekimler İsterler?
-
Tüberküloz araştıran her hekim
-
İnfeksiyon hastalıkları uzmanları (Menenjit TB, Akciğer TB, Organ TB)
-
Dahiliye hastalıkları uzmanları (Çeşitli organlar, AC TB)
-
Çocuk hastalıkları uzmanları (Çeşitli organlar, AC TB)
-
Göğüs hastalıkları uzmanları (Akciğer TB)
-
Üroloji,Nefroloji,Diyaliz (Böbrek TB)
-
Kadın - Doğum uzmanları (Genital TB)
-
Nöroloji uzmanları (SSS TB)
-
Nöroşirurji (Sinir cerrahisi) uzmanları (SSS TB)
-
Cildiye uzmanları (Cilt TB)
-
Gastroenteroloji uzmanları (Karaciğer TB)
|